(Last edited by
Bakırçay
) in
Aslında çoğumuz, telefonun ne zaman ısınacağı hususunda birtakım fikirlere sahibiz. Telefonun oyun oynanırken, şarj olurken veya uzun süre sosyal medyada dolaşılınca ısındığını biliyoruz. Fakat bir cihaz niye ısınır? Bunca telefon şirketi ısınmayan bir telefon üretemez mi?
Hayır, üretemezler.
Bu cevabı anlamak için ısınmanın nedenlerine bakmak lazım.
Bir cihazın ısınmasındaki en büyük pay işlemciye aittir. İşlemcilerin yapısında milyarlarca hatta trilyonlarca transistör bulunur. Transistörler ise özellikle yarı metallerden üretilir. Bunun ısınma ile ne ilgisi mi var? Termodinamiğin ilk yasasını hatırlayalım. Enerjinin korunumu olarak bildiğimiz bu yasaya göre enerji yoktan var edilemez, var olan enerji de yok olmaz. Bir enerji ancak başka bir enerjiye dönüşütürülebilir. Telefonlarda biz "elektrik" enerjisini kullanıyoruz. Kullandığığımız enerji ekranda ışığa, hoparlörde sese dönüşüyor. Fakat tüm enerji ısı ve ışık olarak dönüşmüyor. Bildiğimiz her iletken maddenin bir miktar direnç değeri vardır. Mesela bakır tel veya altın bir kolye, üzerlerindeki tüm elektriği aktaramazlar. Direnç denen bu olay sonunda aktarılmayan elektrik iletken madde de kalmaz, ısıya dönüşür ve yayılır. İşlemciler de milyarlarca/trilyonlarca parçacıktan oluşan iletkenler veya yarı iletkenlerdir. Siz bir oyun oynarken veya film izlerken işte bu milyarlarca parça sürekli açılıp kapanır, doğal olarak da işlemciden akan elektrik ciddi bir dirençle karşılaşır. Bu direnç yüzünden elektrik, ısıya evrilir.
İşlemcilerin yanında RAM, ROM gibi bellekler, modem yongaları, batarya, ekran vs. metallerden ve yarı metallerden üretilir. Bu parçalar da sürekli elektrik akımına maruz kalırlar ve direnç gösterirler. Hatta şarj cihazlarında elektrik voltajını düşürmek için doğrudan dirençler kullanılır. Eğer bir yerde elektrik ileten bir metal veya başka bir iletken varsa orada direnç de vardır. Ve direnç, ısı demektir.
Hiç direnci olmayan madde?.. Yok mu?
Yok. Olağan şartlarda her iletkenin bir miktar direnci vardır. Süperiletkenlik kavramına aşina olanlar bilirler, bir maddenin süperiletken olması normal şartlarda olanaksızdır ve bunun için düşük sıcaklıklar gereklidir. Bununla beraber cihazlarımızda iletkenlik seviyesi yüksek olan bakır madeni kullanılır. Aslında gümüş gibi bazı metaller daha iyi iletkendir, daha az ısınır ama onların da maliyeti yüksektir.
Buraya kadar özetleyecek olursak diyebiliriz ki elektrik kullanan her cihaz az veya çok ısınmak zorundadır. Yine bu sebeple hiç ısınmayan bir cihaz teoride olanaksızdır. Bu da demek oluyor ki telefonunuz, bilgisayarınız, şarj cihazınız ısınmalıdır. Isınmayan bir cihaz ya bozuktur ya da kapalıdır. Benim telefonum hiç ısınmıyor diyebilirsiniz. Bu durumda siz telefon ısısını hissetmiyorsunuzdur ama telefonunuz WhatsApp açıkken bile ısı üretir. Sadece sizler bunu anlamazsınız. Çünkü üretilen ısı miktarı algılarımıza erişecek kadar yüksek değildir.
Peki telefonunuz en çok hangi durumlarda ısınır. Cevabı Samsung zaten vermiş.
Cihazınız, biliyorsunuz ki en çok oyun oynarken (özellikle PUBG, Call of Duty, Asphalt gibi oyunlarda) ısınır. Çünkü bu oyunları oynadığınız zaman hem telefonun birden çok parçası aktiftir hem de yüksek boyutta veri kullanılır. Yüksek veri kullanımı da yüksek miktarda elektrik kullanmak demektir. Kullanılan elektrik miktarı, dirençle karşılacak elektrik miktarını yani ısıyı arttırır.
Cihaz çok ısındı. Bu normal ancak normal diye cihazı daha da ısıtmayın. Şu önlemlere başvurun:
Cihaz çok ısındıysa ilk olarak açık programları ve oyunları kapatın. Eğer acil işiniz yoksa cihazı tamamen kapatıp bir süre dinlenmeye bırakın. Cihazın hızla soğuması, cihaza zarar verebilir. Bu nedenle cihazı sakın soğutucu, dondurucu gibi alanlara bırakmayın. Cihazdaki iletkenler yavaş yavaş ısındığı gibi yavaş yavaş soğumalıdır. Yoksa iletkenlerin yapısı bozulabilir.
Cihazınızın daha az ısınmasını ve daha sağlıklı çalışmasını sağlamak için telefonu uzun süreler kullanmaktan kaçınmak gerekir. PUBG gibi yüksek boyutlu oyunları saatlerce oynayacaksanız oyuna söz gelişi saatte bir ara verip telefonu 5 dakika dinlendirebilirsiniz. Ayrıca telefonu şarj ederken mümkün mertebe oyun, film vs. oynayıp kullanmamalısınız. Çünkü bataryanız bir yandan elektrik alırken diğer yandan elektrik harcar, böylece iki kat çalışır ve daha çok direnç uygular. Ayrıca o an kullanmadığınız Bluetooth, Wi-Fi veya hücresel bağlantıları kapatabilirsiniz. Telefonun hafızasının dolmaya yaklaşması da cihazın bir miktar ısınmasına yol açabilir. Bu durumda verilerinizi harici bir birime yedeklemenizi ve cihaz belleğini boşaltmanızı öneririm. Üç dört günde bir kere telefonunuzu yeniden başlatırsanız telefon kendini yeniler ve arka planda kalan çoğu işlemi sonlandırır.
Bütün bunlara rağmen cihazınız ısınmaya devam mı ediyor? Bunları yapsanız bile cihazınız ısınmayı sürdürecek. Bu önlemler cihazınızın ısınmasını önlemek için değil, cihazınızı riskli sıcaklık sınırından uzak tutmak içindir.
Şunu da eklemek lazım diye düşünüyorum. Çoğu telefonun normal sıcaklığı 30-40 santigrat derece arasında değişir. Oyun oynarken veya telefonla yüksek dosya aktarımı yaparken sıcaklık 60-70 dereceye yükselebilir. Bu durum pek çok işlemci için sakıncalı sınırın altındadır. İşlemciler, 80-90 (bilgisayarda 110 veya daha üstü olabilir) derecelere kadar dayanırlar. Nr var ki bataryalar bu kadar dayanıklı değildir. Telefonlardaki bataryalar için 60 derece risk sınırı kabul edilir. Bu sebeple sıcaklık artışını anormal gördüğünüz anda telefonu kullanmayı durdurun.
Her cihazın belirli bir sıcaklık sınırı vardır. Çok soğuk da çok sıcak da cihazlarımız için ölümcül olabilir. Özellikle aşırı sıcak bir telefon, işlemcinin veya ROM bellek yongasının iletkenliğini yitirmesine yol açabilir.
Her sıcaklığın normal olmadığını belirtmekte de fayda var. Cihazı çok az kullanıyorsanız, hiç oyun oynamıyorsanız, telefondan bir iki mesaj gönderdiğiniz zaman bile rahatsız edici derecede sıcaklık artışı hissediyorsanız cihazda arıza var demektir. Bu durumda cihazınızı en kısa sürede yetkili servise kontrol ettirmeniz icap eder.
Hepinize bol güneşli, telefona daha az ihtiyaç duyacağınız günler diliyorum.
Artık alışkanlığa dönüştü… Her gönderini test için kopyalıyorum, "unclear if it is" cevabını istisnasız olarak alıyorum. 😂 Aslında çok iyi çalışıyor, sadece bu metinlerde emin olamıyor.🤷 İkisi hata verdi. Biri ilk 510 karakter için 99.30% gerçek dedi. Biri metnin tümünü değerlendirerek emin olamadığını söyledi. Unlikely veya very unlikely cevabını alana kadar deneyeceğim. 😅 Güzel gönderi bu arada. 👍
